بر اساس پیش‌بینی سازمان توسعه تجارت، طی سال جاری صادرات کالاهای پتروشیمی و میعانات گازی بیشترین سهم را در صادرات غیر نفتی ایران به ۱۵ کشور همسایه در اختیار خواهد داشت.
یکی از اهداف و برنامه‌های توسعه‌ای صادرات غیرنفتی کشور، افزایش حجم صادرات به ۱۵ کشور همسایه است، که سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی این بخش در وزارت صمت، اقداماتی را از جمله تعیین سهم صادرات هر استان ، انتخاب مسئول مشخص برای بررسی وضعیت هر کشور و تشکیل میز صادراتی به صورت جداگانه برای هر کشور در دستور کار خود قرار داده است.
در این مسیر بر اساس گفته‌های حمید زادبوم، رئیس سازمان توسعه تجارت، با توجه به ظرفیت‌های آتی، ظرفیت حدود ۱۰۰ میلیارد دلاری در صادرات به کشورهای همسایه طراحی شده که با استفاده از این برنامه می‌توان سهم بیشتری از بازار‌های منطقه‌ای را به کالاهای ایرانی اختصاص داد.
بر اساس پیش بینی هایی که از صادرات در سال ۹۹ به ۱۵ کشور همسایه به اضافه چین و هند انجام شده، با در نظر گرفتن شرایط بدبینانه (ادامه شرایط کرونا) سهم بخش میعانات گازی از کل کالاهای صادراتی ۲۵٫۲ درصد پیش بینی شده است که در شرایط خوش بینانه نیز این درصد تغییری نخواهد کرد. این نشان می دهد کرونا تأثیر چندانی در صادرات میعانات گازی ندارد.
در خصوص سهم صادرات پتروشیمی نیز با شرایط بدبینانه سهم این کالا ۳۲ درصد از کل صاردات غیر نفتی است که با نگاه واقع بینانه این رقم به ۲۷ درصد کاهش می‌یابد؛ در صادرات کالاهای صنعتی نیز سهم این بخش از کل صادرات غیر نفتی کشور در سال جاری با تداوم شرایط کرونا ۱۲٫۴ درصد بوده که با پیش بینی واقع بینانه، سهم این کالا به ۱۴ درصد افزایش می یابد.
بر اساس پیش‌بینی های انجام شده سهم صنایع دستی از کل صادرات غیر نفتی سال جاری در شرایط کرونا ۰٫۴ درصد و سهم کالای کشاورزی و صنایع غذایی با تداوم کرونا ۸٫۹ درصد است که در صورت شرایط طبیعی و نبود کرونا و با پیش بیی واقع بینانه این رقم به ۱۰ درصد در سال جاری افزایش خواهد یافت. بر اساس آمار پیش بینی شده، سهم معدن و صنایع معدنی در این پیش‌بینی ها در صورت ادامه کرونا ۲۱ درصد بوده که اگر شرایط عادی شود، این رقم با افزایش دو درصدی به ۲۳٫۶ درصد در سال ۹۹ خواهد رسید.
بنابراین؛ صنایع دستی کمترین سهم را در صادرات غیر نفتی به ۱۵ کشور همسایه به اضافه چین و هند داشته و بیشترین سهم نیز به کالاهای پتروشیمی اختصاص دارد.
بر اساس پیش بینی های انجام شده از صادرات سال ۹۹ به ۱۵ کشور همسایه و چین و هند نسبت به سال ۹۸، با در نظر گرفتن ادامه شرایط کرونا، سهم صادرات به کشور عراق ۲۳٫۳ درصد، ترکیه ۱٫۶ درصد، امارات ۱۱٫۱ درصد، افغانستان ۲۴ درصد، پاکستان ۱۲٫۵ درصد، عمان ۱۳٫۹ درصد ، روسیه ۹۸٫۱ درصد، آذربایجان ۱۹٫۲ درصد، ارمنستان ۳۱٫۳ درصد، ترکمنستان ۱۴٫۸ درصد، قطر ۶٫۸ درصد، کویت ۳۴٫۴ درصد، قزاقستان ۶۱٫۳ درصد، بحرین ۱۰۰ درصد، عربستان ۱۰۰ درصد، چین ۱۷٫۳ و هند ۴ درصد افزایش خواهد یافت.
اگر شرایط همانند سال گذشته بود و ویروسی به نام کرونا وضعیت تجاری کشورها را با مشکل روبه‌رو نکرده بود، ، صادرات غیر نفتی ایران به کشورهای همسایه با رشد و افزایش بیشتری نسبت به سال گذشته روبه‌رو می شد؛ به نوعی که بر اساس پیش بینی ها می توانست درصد رشد صادراتی کشور ترکیه از رشد ۱٫۶ درصد به ۱۱ درصد ، امارات از ۱۱٫۱ به ۱۶ درصد، پاکستان از ۱۲٫۵ درصد به ۳۰ درصد، عمان از ۱۳٫۹ به ۴۲ درصد ، روسیه از ۸۹٫۱ به ۱۱۳ درصد، آذربایجان از ۱۹٫۳ به ۴۳ درصد، ارمنستان از ۳۱٫۳ به ۴۳ درصد افزایش پیدا کند.
همچنین، درصد رشد صادرات به ترکمنستان نیز در شرایط غیر از کرونا می توانست از ۱۴٫۸ درصد به ۳۱ درصد، قطر از ۶٫۸ درصد به ۵۰ درصد، کویت از ۳۴٫۴ درصد به ۶۱ درصد، قزاقستان از ۶۱٫۳ به ۹۴ درصد برسد.
گفتنی است، سهم کشور هند و چین از کل صادرات کشور در سال جاری ۹۴٫۳ درصد پیش بینی شده که این رقم در سال گذشته ۸۸٫۵ درصد بوده است. با در نظر گرفتن همه این شرایط و با توجه به اینکه همه می دانند مهمترین اقدام صادراتی ما باید توسعه صادرات غیر نفتی به کشورهای همسایه باشد، امیدواریم برنامه‌ریزی‌های انجام شده، با کمک همه بخش‌های مربوطه به ثمر نشسته و پایان سال شاهد تحقق این اهداف و پیش بینی‌ها باشیم.